Belediye ya da ilgili diğer idareler tarafından uygulanan imar para cezasının verilen süre içerisinde ödenmesi gerekmektedir. Aksi halde ilgili idare tarafından İmar Kanunu gereğince uygulanan para cezasının tahsili için işlemlere başlanacaktır. Buna göre, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’a göre ilgili belediye ya da idare tarafından imar para cezası uygulanan kişiye ödeme emri gönderilecektir.
Hakkında imar para cezası uygulanan kişi, kendisine ödeme emri tebliğ edilmesine rağmen ödeme emrinde belirtilen süre içerisinde ödeme yapmazsa ilgili idare tarafından haciz işlemlerine başlanabilecektir.
Haciz işlemlerine başlanılması ile kişinin varsa taşınmazlarına, aracına, banka hesaplarına vs. malvarlıklarına haciz uygulanabilecektir. Haczedilen mallar kapsamında da para cezasının cebren tahsili sağlanacaktır.
İmar para cezasına karşı tebliğden itibaren 60 gün içerisinde idare mahkemesinde iptal davası açılabilir. İmar para cezasına karşı iptal davası açmak tek başına uygulanan para cezasının tahsili işlemlerini durdurmayacaktır. Bu konuda açılan dava kapsamında yürütmenin durdurulması talebinde de bulunulması gerekir. Mahkemece yürütmenin durdurulması kararı verilmesi ile idare tarafından uygulanan para cezasının tahsili için yapılan işlemler duracaktır. Aynı şekilde, idari para cezasının ödenmemesi üzerine ilgili idare tarafından gönderilen ödeme emrine karşı da 15 günlük süre içerisinde dava açılabilecektir.
İmar Para Cezasına Faiz İşler Mi?
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunu m.51/3 gereğince; “…Gecikme zammı; 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre uygulanan vergi ziyaı cezalarında bu madde uyarınca belirlenen oranda, mahkemeler tarafından verilen ve ceza mahiyetinde olan amme alacaklarında ise bu oranın yarısı ölçüsünde uygulanır. Bunların dışındaki ceza mahiyetinde olan amme alacaklarına gecikme zammı tatbik edilmez…” denilmektedir.
Buna göre imar para cezalarının zamanında ödenmemesi durumunda gecikme zammı ya da faiz işlemeyecektir.
Bu konu Danıştay 6. Dava Dairesi’nin 25.09.1991 tarihli, 1990/2778 Esas ve 1991/1832 Karar sayılı ilamında; “…imar para cezasının süresinde ödenmemesi nedeniyle gecikme zammı istenemeyeceği…” denilerek açıklanmıştır.
Aynı doğrultuda İzmir Bölge İdare Mahkemesi’nin 4. İdari Dava Dairesi’nin 06.12.2016 tarihli, E. 2016/85 Esas ve K. 2016/363 Karar sayılı ilamında bu konu; “… Bu duruma göre, 3194 sayılı İmar Kanunu uyarınca verilen imar para cezalarına gecikme faizi uygulanmasının mümkün olmaması karşısında, “usulde paralellik” ilkesi uyarınca mahkeme kararları uyarınca davalı idare uhdesinde kalan meblağ için gecikme faizi ödenmesine de hukuken imkan bulunmadığı sonucuna varılmıştır…” denilerek ifade edilmiştir.
Yine, Çevre, Şehircilik Ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü’nün E-14399437-622.02-2439664 sayılı ve 13/12/2021 tarihli görüş yazısında da; “…3. Belediyelerin vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine ait muhakeme masrafı, vergi cezası, para cezası gibi asli, gecikme zammı, faiz gibi fer’i amme alacakları ve akitten, haksız fiil ve haksız iktisaptan doğanlar dışında kalan ve amme hizmetleri tatbikatından mütevellit olan diğer alacakları ile bunların takip masrafları hakkında 6183 sayılı Kanun hükümlerine tabi olduğu, amme alacağının ödeme müddeti içinde ödenmeyen kısmına vadenin bitim tarihinden itibaren her ay için ayrı ayrı Cumhurbaşkanınca belirlenecek oranda gecikme zammı tatbik edileceği, bu şekilde belirlenen gecikme zammının 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na göre uygulanan vergi ziyaı cezalarına aynı oranda, mahkemeler tarafından verilen ve ceza mahiyetinde olan amme alacaklarına ise belirlenen oranın yarısı ölçüsünde uygulanacağı, bunların dışındaki ceza mahiyetinde olan amme alacaklarına kendi özel kanunlarında belirlenenler hariç gecikme zammı tatbik edilemeyeceği, Sonuç olarak 3194 sayılı Kanun, 1608 sayılı Kanun ile Kabahatler Kanunu’na göre verilen para cezaları başta olmak üzere belediyece verilen para cezalarına gecikme zammı veya gecikme faizi uygulanamayacağı, Değerlendirilmektedir. Bilgilerini rica ederim…” denilerek imar para cezalarına gecikme zammı uygulanamayacağı belirtilmiştir.
Av. Oktay Altunkaya
