Kiralananın tahliyesi davasında ilgili mahkeme tarafından davanın kabulü ile kiracının taşınmazdan tahliyesine karar verilmesinin ardından kiraya verenin ne yapması gerektiği ve sürecin nasıl devam edeceği konusu sıklıkla sorulmaktadır. Bu yazımızda kiralananın tahliyesine karar verildikten sonraki süreç ile ilgili bilgilendirmede bulunacağız.
Hukukumuzda taşınmazın aynına ilişkin davalar, aile ve şahıs hukukuna ilişkin davalar, kira tespit davaları gibi bazı davalarda verilen mahkeme kararları kesinleşmedikçe icra edilemez. Bu nedenle söz konusu davalarda taraflarca mahkeme kararlarının kesinleşmesinin beklenilmesi gerekmektedir.
Ancak kiralananın tahliyesine yönelik verilen mahkeme kararlarının infaz edilebilmesi için ilgili kararın kesinleşmesine gerek bulunmamaktadır. Mahkemece kiralananın tahliyesine yönelik verilen kararın ardından kiraya veren taraf tahliyeye yönelik icra işlemlerini başlatabilecektir.
Kiralananın tahliyesine ilişkin verilen kararları iki alt başlık altında incelememiz gerekirse:
a-) İcra Hukuk Mahkemesi tarafından verilen kiralananın tahliyesi kararları en erken kararın tefhim (kararın hakim tarafından ilgililere okunması ve anlatılması anlamına gelmektedir.) veya tebliğinden itibaren 10 gün sonrasında icra edilebilecektir.
Bir örnekle açıklamamız gerekirse; kiracının kira bedelini ödemede temerrüde düşmesi sebebiyle kiraya verenin kira alacağı ve kiralanan taşınmazın tahliyesi için ilamsız icra takibi başlattığını, ilgili İcra Dairesi tarafından kiracıya örnek: 13 ödeme emri gönderildiğini, kiracının da ödeme emrinin kendisine tebliğinden itibaren 7 günlük süre içerisinde takibe itiraz etmediğini, 30 günlük süre içerisinde de kira borcunu ödemediğini, buna karşılık kiraya verenin ilgili İcra Hukuk Mahkemesinde tahliye talepli olarak dava açtığını ve mahkemece ilk duruşmada kiralanan taşınmazın tahliyesine karar verildiğini varsayalım. Kiralananın tahliyesi kararı kiracının veya vekilinin bulunduğu duruşmada açıklanmışsa duruşma tarihinin 10 gün sonrasında; kiracı veya vekili karar duruşmasında yoksa kararın ilgililere tebliğinden itibaren 10 gün sonra kiraya veren ilgili icra dosyasında taşınmazın tahliyesi için randevu talebinde bulunarak kiralananın tahliyesini sağlayabilecektir.
b-) Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından verilen kiralananın tahliyesi kararlarında ise gerekçeli kararın taraflara tebliği ile birlikte icra işlemleri başlatılabilecek, kural olarak en erken ilgili İcra Dairesi tarafından icra emrinin kiracıya tebliğinden itibaren 7 gün sonrasında tahliye işlemleri gerçekleştirilebilecektir. İlgili Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından gerekçeli karar HMK m.321 uyarınca karar özetinin açıklandığı duruşmadan itibaren en geç bir ay içerisinde yazılarak taraflara tebliğe çıkarılacaktır.
Bir örnekle somutlaştırmamız gerekirse; kiraya verenin TBK m.350 uyarınca Sulh Hukuk Mahkemesinde ihtiyaç sebebiyle tahliye davası açtığını, yargılama sonucunda mahkeme tarafından taşınmazın tahliyesine karar verildiğini varsayalım. Kiralananın tahliyesi kararını veren mahkemece gerekçeli kararın yazılmasının ardından kiraya veren tarafından ilamlı icra takibi başlatılarak, ilgili İcra Dairesinden kiracıya icra emri gönderilmesi talebinde bulunulacaktır. Kiralanan taşınmazın tahliye edilmesine yönelik icra emrinin kiracıya tebliğinden itibaren 7 günlük sürenin sona ermesinin ardından kiraya verence İcra Dairesinden taşınmazın tahliye edilmesi için randevu alınarak kiralananın tahliyesi icra yoluyla sağlanabilecektir.
Kiralananın tahliyesi yönünden verilen ilk derece mahkemesi kararı kesin nitelikte ise kiraya veren tarafından yukarıda belirttiğimiz şekilde icra yoluyla kiralanan taşınmazın tahliyesi sağlanabilecektir.
Ancak ilk derece mahkemesi kararına karşı istinaf ve temyiz kanun yollarının açık olması halinde durum değişkenlik gösterebilecektir. Bu halde kiracı taraf süresi içerisinde istinaf başvurusunda bulunup, kiraya veren tarafından icra işlemlerinin başlatılmasının ardından taraflar arasında akdedilen kira sözleşmesine göre 3 aylık kira bedelini icra dosyasına teminat olarak yatırarak İcra ve İflas Kanunu m.36 uyarınca icranın geri bırakılması kararı almak için ilgili İcra Hukuk Mahkemesine başvuruda bulunabilecektir. Kanunda belirtilen şartların somut olayda mevcut olması halinde ilgili İcra Hukuk Mahkemesi tarafından kiralananın tahliyesi yönünden icranın geri bırakılması kararı verilecektir. Bu halde kiraya veren tarafından istinaf ve/veya temyiz kanun yolları tamamlanıncaya kadar taşınmazın tahliyesi icra yoluyla sağlanamayacaktır.
Av. Oktay Altunkaya
