Darp Raporu Nedir?
Olağan yaşamda bireylerin çeşitli sebeplerle (örneğin; arkadaşlar arasında meydana gelen bir kavga sonucunda, aile içi şiddet kapsamında eşin veya çocuğun darp edilmesi ile ya da bir gasp olayı sırasında vs.) sağlık kuruluşlarından darp raporu alması zorunluluğu oluşmaktadır.
Darp raporu; genellikle kasten yaralama fiili sonucunda, kişinin vücudunda veya yüz bölgesinde meydana gelen kızarıklık, morarma, şişlik, çizik, kanama, kırık, ezilme, incinme, yara, yanık veya hayati tehlike oluşturacak etkilerin, yaralanmaların tespit edilmesi anlamında düzenlenmesi elzem olan bir belgedir. Toplum arasında darp raporu olarak bilinse de tıbbi olarak “genel adli muayene raporu“ şeklinde adlandırılmaktadır.
Sağlık Bakanlığı tarafından çıkarılan 2005/143 sayılı Genelge ile darp raporu ile ilgili sağlık kuruluşlarının uyması gereken esaslara bağlantıya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Darp Raporu Nasıl Alınır?
Vücut dokunulmazlığı ihlal edilerek darp edilen bir kimse; darp edildiği ve şikayetçi olduğu yönünde talebiyle ilgili polis veya jandarma karakoluna başvurabilir. Ayrıca mağdur doğrudan bulunduğu yer adliyesinin içerisinde olan müracaat savcılığına da başvurabilir. Bu adli mercilerde kişi; yaşadığı olayı açık ve ayrıntılı bir şekilde anlatmalıdır (Mağdur sakin olabilmek adına mümkünse bir yakını veya arkadaşı ile beraber gitmelidir.). Karakol veya savcılıktaki görevliler mağdurun darp edildiği konusundaki beyanları üzerine ile darp raporu alınması (adli muayene için) amacıyla sağlık kuruluşuna götüreceklerdir. Kolluk personelinin kişiyi darp raporu almak amacıyla hastaneye sevki konusunda bir davranışta bulunmaması halinde mağdur darp raporu almak istediğini açıkça söylemelidir.
Diğer ihtimalde mağdur doğrudan bir sağlık kuruluşuna (devlet veya özel hastane olması fark etmeksizin) örneğin en yakın hastanenin aciline gidebilir. Burada durumunu izah ederken darp edildiğini belirtmesi halinde yine ilgili hekimin bu adli olayı polise bildirme yükümlülüğü bulunmaktadır. Dolayısıyla kişi darp edildiği yönündeki beyanları ile ilgili sağlık kuruluşuna başvurması sonucunda sağlık görevlileri durumu kolluk görevlilerine bildirecek ve bu konuda kolluk harekete geçerek kişinin ifadesine başvuracak, olayı anlatmasını ve şikayetçi olup olmadığı hususunda bilgi vermesini isteyecektir.
Bu iki ihtimalde de mağdur; hastanede görevli hekimce muayene edildikten sonra darp edildiği hususunda durumunu bildirir bir adli rapor düzenlenecektir.
Darp Raporu Alırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Mağdur genellikle kendisini darp edenden şikayetçi olmak ve kişinin cezalandırılmasını istediği için darp raporu almak istemektedir. Bu bağlamda mağdur ilerleyen süreçte hakkını tam olarak savunabilmesi ve koruyabilmesi amacıyla darp raporu alma sürecinde belirli konulara dikkat etmelidir.
1-Mağdur darp raporu almak için mümkünse aynı gün karakol veya hastaneye başvurmalıdır.
Örneğin; vücudunda hafif kızarıklıklar olan bir mağdur mümkünse olayın hemen ardından karakol veya hastaneye başvurmalıdır. Mağdurun darp raporu almaya bir kaç gün sonra gitmesi halinde vücudundaki kızarıklıklar geçebilecek ve darp edildiği konusundaki inandırıcılığını yitirebilecektir. Mağdurun kısa süre içerisinde hastaneye başvurma imkanı bulunmuyorsa; mümkünse video kayıt, fotoğraf vs. araçlarla darp izlerini kayıt altına almalı ve yine tarih ile saatin ilgili kayıtta anlaşılmasını sağlamalıdır.
Bir başka örnek olarak; mağduru darp eden kimse ile mağdur arasında bir husumet varsa bu halde de kişinin darp raporunu yasal prosedüre aynen uyarak ve yine mümkünse aynı gün içerisinde almak için kolluk veya hastaneye başvurmalıdır. Çünkü mağdurun darp edildiğini iddia ettiği günden sonra hastaneye/karakola başvurması tarafların arasındaki husumete de dayalı olarak darp fiilinin olaydan sonra gerçekleştirilebilme ihtimaline karşılık mahkemece mağdurun aleyhine olarak değerlendirilebilecektir.
2-Mağdur vücut veya yüzündeki etkileri, izleri vs. hekimin muayene ederken görmesini sağlamalı ve bunun darp raporuna eksiksiz bir şekilde geçirildiğinden emin olunmalıdır.
Uygulamada bazen karşılaştığımız üzere kişiler vücudundaki izleri tam olarak göstermemekte, ilgili hekimin kendiliğinden bu iz, etkileri görüp rapora geçirdiğini düşünmektedir. Ancak darp olayını yaşayan ve bizzat eylemden etkilenen mağdurun kendisidir. Bu anlamda mağdur ve çevresindekiler hekime yardımcı olmalı, vücut veya yüz bölgesindeki tüm iz, morarma, çizik, kızarıklık vs. etkileri hekimin görmesini sağlamalı ve daha sonra da darp raporunu incelemelidir.
Kişi eğer genel adli muayene yapıldıktan sonra darp raporuna vücudunda olan bir etki, iz eklenmemişse bunun daha sonra mahkeme aşamasında ispatı zorlaşabilecektir. Bu nedenle mağdur, her şeyin kendiliğinden ilgili görevlilerce yapılacağı şeklinde bir görüşte olmamalı bizzat yapılan işlemleri kontrol etmelidir.
3- Adli muayene sonucunda darp raporu düzenlenen mağdur, kendisini darp eden kişiden şikayetçi olmak istiyorsa; olay ile ilgili bildiklerini, süresi içerisinde şikayet beyanı ile elinde bulunan delilleri (örneğin; mesajlaşmalar, tanık beyanları, görüntüler, arama kayıtları vs.) açılan soruşturma dosyasının içeriğine dahil edilmesi için adli makamlara sunmalıdır.
Mağdur darp raporu aldıktan sonra; daha önce sunmamış ise ayrıntılı beyanlarını, delillerini de ilgili soruşturma dosyasına sunmalı, araştırılmasını istediği deliller varsa bunu adli mercilere yazılı olarak bildirmeli ve dosyayı süreç boyunca takip etmelidir.
Burada özellikle şikayete bağlı suçlarda mağdurun fiili ve faili öğrendiği tarihten itibaren 6 ay içerisinde şikayette bulunması gerekir. Aksi halde şikayet hakkı düşecektir. Ve daha sonra darp edildiği gerekçesiyle kişinin cezalandırılmasını isteyemeyecektir. Yaralama suçlarında sadece basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek yaralanmalara (hafif morarma, kızarıklık, yara, çizik, iz vs. haller) sebebiyet verilmesi halinde suç şikayete tabi olacaktır. Bu istisna hal dışında yaralama suçları resen soruşturulur ve kişinin şikayetçi olmaması soruşturma ve kovuşturma yapılmasına engel değildir.
Darp Raporunun Delil Niteliği Nedir?
Darp raporunu kişi eğer; geciktirmeksizin, darp izlerinin tamamının belirtildiği ve yasal prosedüre uygun bir şekilde aldıysa bu resmi belge kişinin ilgili tarih aralığında darp edildiğini ispat edecektir. Darp edilen kişinin ne şekilde darp edildiğini gösterecek en etkili delillerden birisinin darp raporu olduğunu söyleyebiliriz.
Ancak darp raporu kişinin darp edildiğini gösterse de; kimin darp ettiğini göstermeyecektir. Bu anlamda sadece darp raporu ile failin cezalandırılması mümkün değildir. Bu konuda mağdur, şüpheli ve tanık beyanları ile diğer somut deliller de incelenerek bir sonuca ulaşılacaktır. Bu süreçte olası hak kayıpları yaşanmaması adına uzman bir ceza avukatı ile beraber hareket etmenizi öneriyorum.
Darp Fiili Sonucunda Vücudumda Meydana Gelen Hafif Morluklar, Kızarıklıklar, Çizikler İçin Darp Raporu Alabilir Miyim?
Kişinin vücudunda haksız bir eylem sonucunda meydana gelen hafif morluk, kızarıklık, yara, çizik, iz, şişlik vs. etkiler sebebiyle darp raporu alıp alamayacağı sıklıkla sorulmaktadır. Mağdurun vücut dokunulmazlığı çok ağır şekilde (örneğin bıçaklama) ihlal edilebileceği gibi daha hafif (örneğin; tokat atmak, itmek) denilebilecek şekilde de ihlal edilebilir. Bu bağlamda gözle zor görülen hafif yaralanmalarda dahi kişi darp raporu alabilir. Fakat burada dikkat edilmesi gereken konu; bu hafif morluk, kızarıklık vs. izlerin görünürlüğü tam olarak kaybolmadan bir an önce kişi hastaneye adli rapor almak için başvurmalıdır.
Darp Raporu Almazsam Ne Olur?
Darp raporu mağdurun darp edildiğini beyan ettiği konusunda darp fiilini ispat edebilecek önemli bir delildir. Buna göre kişinin darp raporu almaması bu konudaki ispat imkanını zorlaştırabilecektir. Suç şikayete bağlı bir suç ise ve mağdurda şikayetçi olmak istemiyorsa bir sorun yoktur. Ancak ilerleyen süreçte kişi şikayetçi olmak isterse yine ispat konusunda zorluklar yaşayabilecektir.
Darp Eden Kişiye Karşı Hukuki Haklarım Nelerdir?
Mağdur kendisini darp eden kişiye karşı şikayette bulunarak fail hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılarak ceza almasını isteyebilir. İlgili kişinin kendisinin yakınına yaklaşmaması konusunda mahkemece tedbir kararı verilmesini talep edebilir. Ayrıca kendisini darp eden kimseye karşı maddi ve manevi tazminat davası da açabilecektir.
Beni Darp Eden Kişi Ne Kadar Ceza Alır?
Kasten yaralama suçu Türk Ceza Kanununun 86. ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre yaralama fiilinin nasıl gerçekleştirildiğine göre failin alacağı ceza değişebilecektir. Örneğin; kişinin birkaç yumruk darbesi alarak vücut bölgesinde hafif morarmalar meydana gelmişse TCK 86/2 kapsamında mağdurun şikayeti ile, dört aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunacaktır. Ancak aynı yaralama fiilinin eşe karşı işlenmesi halinde suç şikayete bağlı olmayacak ve verilecek ceza yarı oranında artırılacaktır.
Darp fiilinin mağdurda basit tıbbi müdahale ile giderilemeyecek etkilerinin olması halinde TCK m.86/1 gereğince; bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı belirtilmiştir.
Ya da kişinin hayati tehlike oluşturacak bir biçimde bıçaklanması, dövülmesi vs. darp edilmesi halinde kasten öldürmeye teşebbüs suçundan dahi ceza alabilecektir. Elbette somut olayda bu sonuç ceza; suçun işleniş biçimi, nitelikli hallerin bulunup bulunmadığı, mağdurda meydana gelen zarar gibi etkenlere göre değişecektir.
Darp Raporu Nereden Alınır?
Mağdur darp raporunu tüm sağlık kurum ve kuruluşlarına, kamu veya özel olması fark etmeksizin, başvurarak durumunu izah ettikten sonra gerçekleştirilen muayene ile alabilecektir. Ancak böyle bir olay yaşayan kişilerin en yakın karakola veya kişinin sağlık durumuna göre en yakın hastanenin aciline gitmesi (7/24 hizmet verdiği de dikkate alınarak) tavsiye edilir. Yine somut olaya göre mağdurun (veya yakınlarının) 112’yi arayarak kolluk veya sağlık görevlilerinin çağrılması da mümkündür.
Darp Raporu Kaç Gün İçerisinde Alınabilir?
Bu konuda bir sınırlama olduğunu söylemek doğru olmamakla birlikte; mağdurun en kısa zamanda darp raporu almak için başvuruda bulunması ilerleyen süreçte ispat konusunda faydalı olacaktır.
Vücudumdaki Darp İzlerinin Fotoğrafını Çektim. Delil Sayılır Mı?
Mağdurun muayene olabilmek için hastaneye gitme imkanı yoksa vücudundaki darp izlerinin fotoğrafını çekebilir, video kayda alabilir. Ancak somut olaya göre değerlendirilmesi gerekmekle birlikte; bu fotoğraf ve videonun delil gücü olaydan sonra alınan darp raporuna oranla daha az olabilecektir. Özellikle çekilen fotoğraf veya videoda tarih/saat, mağdurun yüzü belirlenemiyorsa söz konusu fotoğraf/video kayıtlarının mahkemece delil olarak hükme esas alınmaması dahi mümkündür.
Dolayısıyla kişi yaşadığı darp olayını ispat edebilmek amacıyla darp izlerini fotoğraf veya video kaydına alırken şu hususlara dikkat etmelidir:
Vücudunda veya yüzündeki tüm darp izlerini (kızarıklık, morarma, çizik, yara, şişlik vs.) fotoğrafını net bir şekilde görünecek şekilde çekmelidir. Bu fotoğraflarda yüzünün görünmesini de sağlamalıdır (Burada darp bölgesine yakın-uzak ve farklı açılardan olmak üzere birçok fotoğraf çekmelidir.). Yine video kaydı da bu şekilde alınabilir.
Video veya fotoğrafın çekilmesi halinde mağdurun o an hangi mekanda olduğu belirlenebilecek şekilde gösterilmeye çalışılmalıdır. Mümkünse fotoğraf/video çektiği sırada yanında birileri olmalıdır. Saatin ve tarihin tespiti konusunda elbette telefon veya kameranın saatinin olması önemlidir. Fakat bu fotoğrafın çekildiği saatin ve tarihin net olarak belirlenebilmesi konusunda şüphesiz bir durum ortaya çıkarmayacaktır. Bu bağlamda söz konusu olayı mağdurun başka delillerle (örneğin olayı gören, duyan vs. bir tanık, mesajlaşma görüntüleri, ses kaydı vs.) de desteklemesi zorunlu olacaktır.
Ayrıca mağdurun bu delile dayanırken mahkemeye neden darp raporu almak için hasteneye gitmek yerine; fotoğraf/video çektiğini makul ve rasyonel sebeplerle açıklaması gerekecektir. Mağdurun darp raporu almasının yanında; darp izlerinin fotoğraflarını çekmesi söz konusuysa bu halde ilgili fotoğraf, video vs. pek tabii delil olarak değerlendirilebilecektir.
